Dự Báo Sâu Bệnh “Nóng” Trong Nông Nghiệp Từ Tháng 9 Đến Tháng 12 Năm 2025

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, việc dự báo sâu bệnh trong nông nghiệp từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2025 là yếu tố then chốt giúp nông dân chủ động phòng trừ, bảo vệ mùa vụ và nâng cao năng suất. Thời tiết trong giai đoạn này tại Việt Nam thường có những biến động mạnh, với mưa bão, độ ẩm cao và nhiệt độ thay đổi thất thường, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều loại sâu bệnh phát triển. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các loại sâu bệnh “nóng” dự kiến xuất hiện, các biện pháp phòng trừ hiệu quả và những khuyến cáo cần thiết để bảo vệ cây trồng trong 3-6 tháng tới.

Tình hình thời tiết và tác động đến sâu bệnh

Theo các báo cáo khí tượng, từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2025, thời tiết tại Việt Nam, đặc biệt ở các khu vực miền Bắc và miền Trung, dự kiến sẽ chịu ảnh hưởng của mưa lớn, bão và lũ lụt, trong khi miền Nam có thể trải qua giai đoạn khô hạn xen kẽ với mưa rào. Những điều kiện này tạo môi trường lý tưởng cho các loại sâu bệnh phát triển, đặc biệt là trên các cây trồng chính như lúa, ngô, rau màu và cây công nghiệp. Các yếu tố thời tiết như độ ẩm cao, nhiệt độ ấm và mưa kéo dài sẽ thúc đẩy sự phát triển của sâu đục thân, rầy nâu, bệnh đạo ôn và bệnh thán thư.

Dự báo sâu bệnh chính trong giai đoạn tháng 9-12/2025

1. Dự báo sâu bệnh trên cây lúa

Cây lúa là một trong những cây trồng chủ lực tại Việt Nam, và trong giai đoạn tháng 9-12/2025, một số sâu bệnh đáng chú ý bao gồm:

• Rầy nâu và rầy lưng trắng: Theo các báo cáo từ Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Thái Nguyên, rầy nâu và rầy lưng trắng có khả năng phát sinh mạnh từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 10, đặc biệt trên các trà lúa mùa trung và mùa muộn. Rầy lưng trắng là tác nhân truyền bệnh lùn sọc đen, có thể gây thiệt hại nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời. Mật độ rầy có thể tăng cao, gây cháy cục bộ trên các ruộng lúa giai đoạn chín sữa đến chín sáp.
• Sâu đục thân: Sâu non của sâu đục thân dự kiến gây hại cục bộ trên lúa mùa muộn vào cuối tháng 9 và đầu tháng 10, tập trung tại các khu vực như huyện Võ Nhai (Thái Nguyên) và các vùng trồng lúa ở Bắc Kạn. Tỷ lệ bông bạc do sâu đục thân có thể đạt 0,5-1%, cá biệt lên đến 6-7%.
• Bệnh đạo ôn và bệnh bạc lá: Bệnh đạo ôn cổ bông và bệnh bạc lá dự kiến phát sinh mạnh trong điều kiện thời tiết mưa ẩm kéo dài. Các giống lúa như J02, BC15 và Bắc thơm số 7 đặc biệt dễ nhiễm bệnh, với cao điểm gây hại vào tháng 10.

2. Dự báo sâu bệnh trên cây ngô

Cây ngô trong vụ mùa thu đông (tháng 9-12) cũng đối mặt với nhiều nguy cơ:

• Sâu keo mùa thu: Đây là một trong những loại sâu hại nguy hiểm, dự kiến gây hại rải rác từ tháng 9 và đạt đỉnh vào tháng 10-11. Sâu keo mùa thu phát triển mạnh trong điều kiện khô hạn, ảnh hưởng đến năng suất ngô ở các vùng đất xấu hoặc chăm sóc kém.
• Bệnh đốm lá nhỏ: Bệnh này có thể xuất hiện sớm và gây hại mạnh ở các khu vực đất trũng, đặc biệt trong tháng 10.
• Sâu đục thân và sâu đục bắp: Các loại sâu này dự kiến gây hại diện rộng trong giai đoạn ngô trổ cờ đến vào chắc, đặc biệt từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 11.

3. Dự báo sâu bệnh trên cây rau màu và cây công nghiệp

• Bọ trĩ và nhện đỏ: Trên các cây rau màu như dưa, đậu và rau xanh, bọ trĩ và nhện đỏ có thể phát sinh mạnh trong điều kiện nắng nóng vào tháng 9-10. Những loại sâu này gây ảnh hưởng đến chất lượng và năng suất quả, đặc biệt trên các vùng trồng rau ở Bắc Giang và Thái Nguyên.
• Bệnh thán thư: Bệnh thán thư dự kiến gây hại trên cây hồi và cây điều, với tỷ lệ lá bị hại lên đến 15-50% ở các khu vực như Bắc Kạn và Bình Định. Cao điểm gây hại rơi vào tháng 9-10, đặc biệt trong điều kiện mưa ẩm.
• Châu chấu tre: Ở các khu vực trồng tre, nứa như Ngân Sơn, Na Rì (Bắc Kạn), châu chấu tre có thể tiếp tục gây hại trong tháng 9-10, với nguy cơ đẻ trứng và phát sinh lứa mới trong năm sau.

Biện pháp phòng trừ hiệu quả

Để giảm thiểu thiệt hại do sâu bệnh, nông dân cần áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp (IPM) theo nguyên tắc “phòng là chính, trừ kịp thời”. Dưới đây là một số giải pháp cụ thể:

1. Biện pháp canh tác

• Gieo trồng đúng thời vụ: Tuân thủ khung lịch thời vụ theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn để tránh cao điểm phát sinh sâu bệnh. Ví dụ, ở Bắc Giang, các địa phương được khuyến cáo áp dụng phương châm “một vùng – một giống – một thời gian” để đồng bộ hóa sản xuất và giảm nguy cơ lây lan dịch hại.
• Chọn giống kháng bệnh: Hạn chế sử dụng các giống lúa dễ nhiễm bạc lá hoặc bệnh đạo ôn như J02, BC15. Thay vào đó, ưu tiên các giống kháng bệnh được khuyến cáo bởi các trạm bảo vệ thực vật.
• Vệ sinh đồng ruộng: Dọn sạch tàn dư thực vật, cỏ dại và tiêu hủy ổ trứng sâu để giảm nguồn lây lan sâu bệnh.

2. Biện pháp sinh học

• Sử dụng các loại thiên địch như bọ rùa, ong ký sinh để kiểm soát rầy và sâu đục thân.
• Áp dụng chế phẩm sinh học như nấm Metarhizium hoặc Beauveria để phòng trừ sâu keo mùa thu và bọ trĩ.

3. Biện pháp hóa học

• Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách: Chỉ sử dụng thuốc khi mật độ sâu bệnh đạt ngưỡng kinh tế, tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng liều, đúng thời điểm, đúng cách). Ví dụ, đối với sâu đục thân trên lúa, có thể sử dụng thuốc Afudan 20SC với liều lượng khuyến cáo.
• Phun thuốc vào thời điểm thích hợp: Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh thời điểm nắng nóng hoặc sắp mưa để đảm bảo hiệu quả và giảm tác động đến môi trường.

4. Theo dõi và dự báo sâu bệnh

• Tăng cường giám sát đồng ruộng: Các trạm bảo vệ thực vật cần thường xuyên điều tra, dự tính và dự báo sâu bệnh. Nông dân nên phối hợp với khuyến nông viên để nắm bắt thông tin kịp thời.
• Theo dõi thời tiết: Thời tiết mưa ẩm hoặc khô hạn kéo dài là yếu tố kích thích sâu bệnh phát triển. Nông dân cần cập nhật dự báo thời tiết để chủ động các biện pháp phòng trừ.

Khuyến cáo cho nông dân

• Hợp tác với cơ quan chuyên môn: Liên hệ với các trung tâm dịch vụ nông nghiệp hoặc chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật để nhận hướng dẫn cụ thể về phòng trừ sâu bệnh.
• Ứng dụng công nghệ: Sử dụng các công cụ số hóa như phần mềm quản lý dịch hại hoặc mã số vùng trồng để theo dõi và quản lý sâu bệnh hiệu quả hơn.
• Tham gia các chương trình tập huấn: Các chương trình như TOT-IPHM (quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp) tại Thái Nguyên có thể giúp nông dân nâng cao kiến thức và kỹ năng phòng trừ sâu bệnh.

Tháng 9 đến tháng 12 năm 2025 được Dự báo sâu bệnh là giai đoạn nhạy cảm với nhiều loại sâu bệnh “nóng” như rầy nâu, sâu đục thân, bệnh đạo ôn, bệnh thán thư và sâu keo mùa thu. Việc áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp, kết hợp với sự hỗ trợ từ các cơ quan chuyên môn, sẽ giúp nông dân giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo năng suất cây trồng. Hãy chủ động theo dõi đồng ruộng, cập nhật thông tin thời tiết và thực hiện các biện pháp phòng trừ kịp thời để bảo vệ mùa vụ của bạn!

📞 Liên hệ ngay với đội ngũ chuyên gia của SINOCHEM VIỆT NAM để được tư vấn chuyên sâu về từng phân khúc và cơ hội phát triển thị trường tại địa phương bạn đang kinh doanh.

CÔNG TY CỔ PHẦN SINOCHEM VIỆT NAM
📞 Hotline tư vấn: 0941.800.220
🌐 Cam kết chất lượng – Giao hàng nhanh – Hỗ trợ kỹ thuật tận nơi